Колькі жураўлёў спынілася ў заказніку “Ельня” перад адлётам?

Апошнія навіны,Навіна арганізацыі ад 9 кастрычніка 2018 года

Балота Ельня і навакольныя палі — важнае месца для жураўлёў, дзе яны збіраюцца падчас восеньскай міграцыі. Яны сілкуюцца на палёх з прыбранай кукурузай удзень, а на ноч злятаюцца на балота: там яны могуць пераначаваць у бяспецы ад драпежнікаў.

Серые журавли. Фото Ж. Гулевского

Каб пачуць уначы набліжэнне лісы, жураўлі павінны стаяць у вадзе. Таму для начовак яны выбіраюць вялікія мелкаводныя азёры ці абводненыя ўчасткі балотаў, а такіх месцаў шмат на Ельні. Пералёт на балота пачынаецца за гадзіну да заходу сонца, таму, калі расставіць па усім перыметры балота назіральнікаў, якія адначасова падлічаць птушак, што ляцяць на балота, то можна даволі дакладна ацаніць колькасць журавоў у згуртаванні. Перыметар Ельні складае амаль 150 км. АПБ і заказнік «Ельня» з дапамогай мясцовых захавальнікаў і валанцёраў робяць такія падлікі штогод больш за 10 год.

Стаць захавальнікам дзікай прыроды

Для падлікаў групы назіральнікаў размяркоўваюцца на высокіх кропках вакол балота ў Мёрскім і Шаркаўшчынскім раёнах. Падлікі пачынаюцца за 1-1,5 гадзіны да захаду і сканчваюцца ў цемры. Потым назіранні ўдзельнікаў супастаўляюцца па часе, каб выключыць падвойныя, і падлічваецца агульная колькасць жураўлёў.

Серые журавли на закате. Фото Ж. Гулевского

Сёлета мы правялі ўлікі ў пятніцу, 28 верасня, і налічылі 6216 асобін. Гэта — адзін з максімальных вынікаў за час назіранняў.

Валанцёрка Наста Рэзнікава: “Я даўно хацела ўзяць удзел ва ўліках жураўлёў, але атрымалася толькі сёлета. Калі забіраешся на 35-метровую вышыню, а навокал відаць толькі Ельню і лясы побач, дух захоплівае. Аніводнага лішняга гуку: толькі пераклікаюцца дразды, крык самотнай сойкі і, вядома, курлыканне жураўлёў. Жураўлі — надзвычайныя птушкі. Іх крык пранікае ў самую глыбіню, і слухаць яго можна гадзінамі. Гэтак жа гадзінамі можна любавацца краявідамі Ельні. Сумна толькі тое, што ўлікі доўжацца не гадзінамі, а пасля заходу сонца хутка цямнее, і трэба ўжо вяртацца. Калі ты не проста любуешся, а яшчэ і натуеш колькасць жураўлёў, гэта набывае іншы новы сэнс: уся прыгажосць навокал укладваецца ў пэўную сістэму, і таямнічы свет беларускай прыроды робіцца зразумелым мозгу. Калі б не было улікаў, мы б нават і не ведалі, што сёлета на Ельні і суседніх палях была максімальная за апошнія гады колькасць птушак – больш за 6000”.

На Ельні гняздуецца каля 50 пар жураўлёў, але пад восень, са жніўня да лістапада, тут збіраюцца тысячы птушак са Скандынавіі, Прыбалтыкі і Расіі. Адна Ельня дае прытулак прыблізна 50 тысячам птушак на шляху ў Ізраіль, Егіпет і Эфіопію.

16 верасня ў Мёрах адбыўся фестываль “Жураўлі і журавіны Мёрскага краю”, удзельнікі якога мелі магчымасць назіраць больш за 1000 птушак. Але пад канец верасня канцэнтрацыя жураўлёў тут звычайна павялічваецца.

Паводле дырэктара заказніка Івана Барка, у 2017 годзе апошнія чароды пакінулі балота 16 кастрычніка, таму, калі хочаце яшчэ ў гэтым годзе іх паназіраць і паслухаць, спяшайцеся і звязвайцеся з заказнікам. Пасля адлёту жураўлёў яшчэ застануцца чароды гусей, тысячы якіх ужо цяпер харчуюцца вакол заказніка.

АПБ і адміністрацыя рэспубліканскага ландшафтнага заказніка «Ельня» дзякуюць Ксеніі Панюціч, Насце Рэзнікавай, Валерыю Кавалёнку, Андрэю Літвінаву, Наталлі Валодзінай, Алене Гацкевіч, Таццяне Шастаковай,  Аляксандру Паплаўскаму за ўдзел і дапамогу ў правядзенні падліку. 

Стаць валанцёрам АПБ